افراد با توجه به وضعیت بدنی ،عادت ،وضعیت فرهنگی و اجتماعی...روشهای متفاوتی را برای نشستن انتخاب می کنند به همین دلیل است که معمولا“ نمی توان یک روش مشخص به افراد توصیه کرد .
ولی معمولی ترین روش های نشستن بر روی زمین، نشستن دوزانو (حالت نماز )، نشستن چهارزانو، نشستن قورباغه ای، نشستن بر روی یک پا و نشستن با زانوهای در سینه است.می توان گفت که بعضی از نشستن ها، از جمله دوزانو و قورباغه ای به هیچ عنوان صحیح نیست. وقتی که شخص دوزانو می نشیند فشار زیادی به مفصل زانوهای او به خاطر فلکشن بیش از حد زانوها وارد می شود، علاوه براین باعث مختل شدن جریان خون می شود و در صورتی که در دو زانو نشستن شخص پاهای خود را به داخل بچرخاند طوری که پنجه پاها زیر باسن قرار گیرد.
احتمال ایجادپای طاقدیس (کف پای گود )pes cavus زانوی پرانتزی(geau varum ,Bow leg) و پای چرخیده به داخل است و همچنین منجر به کوتاهی تاندون آشیل نیز می شود و زمانی که فرد حالت قورباغه ای می نشیند (و زانو پنجه های پا به خارج) و عمدتا“ در کودکان مشاهده می شود.
|
|
عوارض این نوع نشستن کوتاهی آشیل، چرخش پا به خارج، زانوی ضربدری (Genue valgun, Knock knee)، صافی کف پا(Flat foot) است.
شاید بتوان گفت نشستن چهارزانو، درصورتی که زانوها را خیلی خم نکنیم و موقع نشستن سعی کنیم تا حد امکان انحناها و ستون فقرات خود را حفظ کنیم و با تعویض پای زیر و رو از فشار به صورت ممتد بکاهیم و همچنین وزن بدن را به طور مساوی بر روی سطح اتکاء و عضلات سرینی تقسیم نماییم نشستن خوبی می باشد.
نشستن بر روی صندلی:
اکنون استفاده از صندلی عمومیت یافته است. به طور کلی صندلی ها به انواع رسمی(اداری) و تشریفاتی(استراحتی) تقسیم می شوند. مانند صندلی های اداری و مبل. مهم آن است که هدف از نشستن، نوع نشستنگاه را تعیین می کند. مثلا“ صندلی های اتومبیل، زین اسب سواری صندلی مطالعه هریک به منظوری مورد استفاده قرار می گیرد.
به طور کلی هدف از نشستن، ذخیره انرژی و کاستن از فشارهایی است که در حالت ایستاده بدن تحمل می کند. نشستن صحیح باعث کاهش تنفس شکمی و فشار وارده بر احشاء شکمی و تناسب جریان خون پاها می شود. ( سایت هنرهای رزمی )
نشستن و برخاستن را می توان برای سهولت مطالعه به سه مرحله تقسیم کرد:
1-نحوه فرود آمدن
2-نحوه نشستن و استقرار یافتن
3-نحوه برخاستن
لازم بذکر است که غالبا“ مرحله اول از اهمیت بیشتری برخورداراست.
مرحله اول: فرود آمدن
در مرحله اول (نحوه فرود آمدن) توجه برآن نیست که چه نوع صندلی مورد استفاده قرار می گیرد(اداری، دارای دسته اول یا مبل) بلکه مهم آن است که هنگام فرود آمدن، مرکز ثقل و بالاتنه با کنترل و به آرامی فرود آید و از ارتفاع رها نشود که جلوگیری از ضایعات ستون فقرات و زیبایی موزون بودن حرکات از فوائد آن است. به هرحال مهم است که فرد با کنترل فرود آید نه اینکه خود را رها نموده و به اصطلاح (سقوط) کند.
|
|
نشستن برروی صندلی های اداری به مراتب راحت تر از صندلی های راحتی است. زیرا دارای سطح اتکاء مناسب و کم انعطاف و بلند است –دارای دسته و فاصله مناسب و فضای کافی بین پایه و میزاست. -وضعیت های قائم بالاتنه و حالت طبیعی قوس ها به دلیل سفت بودن سطح اتکاء صندلی و داشتن پشتی وگاهی زیرپایی بهتر حفظ می شود.
در این گونه صندلی ها لازم است در موقع فرود، یک پا عقب تر و در فاصله دوپایه قرار گرفته و وزن بدن همراه با خم شدن مفاصل بر روی پای عقب و نشیمنگاه به آرامی فرود آید.
از دسته صندلی برای کاهش شتاب و انتقال وزن به پای عقب استفاده می شود. پای عقب را پای فعال گویند.
درصورت نبودن دسته صندلی بالا تنه به جلو. باسن به عقب می آید و درافراد مسن و سنگین وزن مشکل بیشتری وجود دارد.
مرحله دوم:(نحوه نشستن و استقرار یافتن)
باتوجه به نوع صندلی متفاوت است. اما صحیح آن است که فرد به حالت قائم نشسته به پشتی تکیه دهد و زاویه گودی کمر خود را کم کند. بااستفاده از پشتی صندلی که تمام پشت وی را پوشش می دهد، به حمایت بالاتنه خود اقدام کند.
بهترین وضعیت استقرار بر روی زین اسب سواری به چشم می خورد که ران ها خم و از یکدیگر دور شده اند و بالاتنه به حالت قائم قرار دارد و پرهیز از نشستن های مداوم وممتد و تغییر حالت بدن و جابجایی وزن از نکات قابل توجه در این مرحله است.
مرحله سوم:(نحوه برخاستن)
به نظر ساده تر می رسد. باید اصول مربوط به نشستن عکس شود بدان معنا که هنگام بلندشدن یک پا عقب و یک پا جلو باشد، دراین صورت فرد آمادگی بیشتری برای راه رفتن و حرکات بعدی دارد. کمک گرفتن از دسته های صندلی و دادن بالاتنه به جلو نیزموجب تسهیل بلندشدن می شود.
درانتخاب صندلی و میزکار اصول زیر را باید رعایت کرد:
1- تاجایی که ممکن است صندلی خود را به میز نزدیک کنید تا مجبور نشوید به هنگام کار رو به جلو خم شوید.
2-ارتفاع پشتی صندلی باید از زاویه تحتانی کتف بیشتر باشد بدیهی است هرچه این ارتفاع بیشتر باشد احساس راحتی بیشتری می کنید.
3-زاویه پشتی صندلی با نشیمنگاه صندلی باید حدود 95 تا 100 درجه باشد.
4-طول نشیمنگاه صندلی نباید بیش از طول ران باشد تافرد بتواندبه طور کامل به پشتی صندلی تکیه دهدو همچنین به پشت مفصل زانو فشار وارد نشود.
5-میزباید حداقل نصف قدشخص ارتفاع داشته باشد(80 تا 90 سانتی متر برای بزرگسالان)
6-صندلی حداقل یک سوم شخص ارتفاع داشته باشد(50 تا 60 سانتی متربرای بزرگسالان)
7-میز بایستی دارای شیب 10 درجه به سمت فرد باشد.
8-پشتی صندلی بهتر است در ناحیه کمر یک (pad) بالشتک کوچک داشته باشد.
9-نشیمنگاه به سمت جلو شیب مختصری داشته باشد.
|
|
اکبرچاوشیان - دبیرهیأت پزشکی ورزشی استان کرمان