ایران در بازیهای المپیک(1956) ؛ ملبورن صحنه قهرمانی پهلوان تختی شد
پس از المپیک 1948 لندن و المپیک 1952 هلسینکی، ایران سومین حضور خود را در بازیهای المپیک ملبورن تجربه کرد. هیأت ورزشی ایران در این دوره از بازیهای المپیک، متشکل از 17 ورزشکار و 21 همراه بود. ورزشکاران ایرانی در رشته های کشتی آزاد، وزنه برداری و دو و میدانی شرکت کردند.
حاصل تلاش تیم وزنه برداری، کسب یک مدال برنز توسط محمود نامجو بود. در واقع او در چهل سالگی توانسته بود تعداد مدالهای المپیک خود را به دو عدد برساند.
تیم کشتی آزاد موفق به کسب دو مدال طلا و دو مدال نقره شد. جهان پهلوان غلامرضا تختی اولین مدال طلای بازیهای المپیک را برای کشور و خودش به ارمغان آورد. امامعلی حبیبی، صاحب دومین مدال طلای المپیک کشورمان در این دوره از بازی ها شد.
مهدی یعقوبی، کشتی گیر دیگر تیم ایران همراه با محمدعلی خجسته پور موفق شدند مدال نقره بگیرند. به این ترتیب، تیم ملی کشتی آزاد صاحب 2 مدال طلا و 2 مدال نقره شد.
افراد تیم ملی کشتی آزاد در این دوره از بازی ها عبارت بودند از: محمدعلی خجسته پور، مهدی یعقوبی، ناصر گیوه چی، امامعلی حبیبی، نبی سروری، عباس زندیف جهان پهلوان غلامرضا تختی و حسین نوری.
این تیم، یکی از شایسته ترین و قوی ترین تیم های کشتی آزاد در طی تاریخ کشتی ایران بوده است که همگی از تجربۀ فنی و توانایی استثنایی برخوردار بودند.
در رشتۀ دو و میدانی، علی باغبانباشی برای دومین بار در بازیهای المپیک حضور یافت که در برابر حریفان سر سخت، کاری از پیش نبرد. در رشتۀ دهگانه، نجم الدین فارابی با به دست آوردن 5112 امتیاز در ردیف پانزدهم قرار گرفت.
در وزنه برداری به غیر از محمود نامجو که مدال برنز گرفت، سایر افراد تیم عبارت بودند از حسین زرینی در 60 کیلوگرم، هنریک تمرز در سبک وزن، ابراهیم پیروی در 75 کیلوگرم، جلال منصوری در نیم سنگین، حسن رهنوردی در دستۀ میان سنگین، فیروز پژهان در سنگین تر از 90 کیلوگرمف اما هیچ یک کاری از پیش نبردند و تیم ملی وزنه برداری در این دوره از بازیهای المپیکف تنها به مدال برنز محمود نامجو اکتفا کرد.
در مجموع، هیأت ورزشی کشورمان با کسب 5 مدال در جدول رده بندی بازیهای المپیک ملبورن در بین 68 کشور شرکت کننده در مقام چهاردهم جدول قرار گرفت.
شرح کامل
شانزدهمین دوره:
1956 - ملبورن (استرالیا)
تعداد ورزشکاران ایران: 17 تن، کشتی آزاد (8) وزنه برداری (7) دوومیدانی (2)
نتایج کاروان ورزشی ایران:
- کشتی آزاد: محمدعلی خجسته‌پور (نقره)، مهدی یعقوبی (نقره)، ناصر گیوه‌چی (ششم مشترک)، امامعلی حبیبی (طلا)، نبی سروری (چهارم مشترک)، عباس زندی (هفتم مشترک)، غلامرضا تختی (طلا). عنوان تیمی: سوم. - وزنه برداری: محمود نامجو (برنز)، هنریک تمرز (پنجم)، ابراهیم پیروی (هفتم)، جلال منصوری (چهارم)، فیروز پژمان (چهارم). عنوان تیمی: سوم. - دوومیدانی: نجم‌الدین فارابی (با 5103 امتیاز، چهاردهم). - نتیجه: ایران با کسب 2 مدال طلا، 2 نقره و یک برنز در رده بندی نهایی، چهاردهم شد.
زمان برگزاری: 22 نوامبر لغایت 8 دسامبر
تعداد کشورهای شرکت کننده: 67کشور
تعداد ورزشکارن: 3342 نفر (2958مرد- 384 زن)
تعداد رشته های ورزشی: 17 رشته
تعداد رویدادها: 151 مورد
رشته های ورزشی: دو و میدانی، بسکتبال، مشت زنی، قایقرانی (کانوئینگ)، دوچرخه سواری، سوارکاری، شمشیربازی، فوتبال، ژیمناستیک، هاکی، پنجگانۀ مدرن، قایقرانی پاروئی، تیراندازی، شنا، وزنه برداری، کشتی، قایقرانی بادبانی
شانزدهمین دورۀ بازیهای المپیک در حالی آغاز شد که بخشهایی از جهان در فضای سیاسی پر از ابهامی به سر می برد. مصر و لبنان به خاطر بحران کانال سوئز و مشکلاتی که در منطقه وجود داشت، در بازیها شرکت نکردند. هلند و اسپانیا به خاطر اشغال مجارستان توسط اتحاد جماهیر شوروی از بازیها، کنار کشیدند. چینی ها به علت شرکت چین ملی (تایوان)، از این دوره بازی ها کناره گرفتن. در فینال واترپلو، مبارزه تیم های شوروی و مجارستان به صحنه های نازیبا، و غیرقابل تحملی کشیده شد.
مسابقات رشته سوارکاری به علت قوانین خاص قرنطینۀ استرالیا، پنج ماه قبل از آغاز رسمی بازیها در استهکلم سوئد برگزار شد. این مسابقات سه روز به طول انجامید.
مشعل بازی های المپیک مبلورن توسط یک دوندۀ جوان استرالیایی به نام ران کلارک روشن شد. از او به حق می توان در دوران خود به عنوان بهترین ورزشکاری یاد کرد که موفق به کسب مدال طلای المپیک نشد او شاهد موفقیت ولادیمیر کوتز از اتحاد جماهیر شوروی در دو 5000 متر و 10000 متر، و همچنین موفقیت بابی جومورو بود. جومورو سه مدال طلای دوهای سرعت را به دست آورد.
الورتر 20 ساله از ایالات متحده مقام اول در رشتۀ پرتاب دیسک را به دست آورد. او توانست مقام خود را برای 16 سال پیاپی حفظ کند و تنها دونده ای شد که در تاریخ المپیک در چهار دورۀ پیاپی مقام خود را در یک رشتۀ دو و میدانی حفظ کرد.
کریس براشر دوندۀ انگلیسی در مسابقۀ دوی 3000 متر به خاطر هل دادن یکی از رقبا، نزدیک بود از مسابقه حذف شود. اما با کمک نفرات دوم، یعنی دوندۀ نروژی و مجاری توانست به مسابقه ادامه دهد و مقام خود را به دست آورد.
نتایج برتر و بهترین ها
بهترین نتایج انفرادی را افراد زیر در بازیهای المپیک ملبورن به دست آوردند:
اگنس کلتی از مجارستان توانست در رشتۀ ژیمناستیک 6 مدال (4طلا، 2نقره) کسب کند.
لاریسا لاتینینا از اتحاد جماهیر شوروی توانست در رشتۀ ژیمناستیک 6 مدال (4 طلا، 1 نقره، 1 برنز) به دست آورد.
ویکتور چوکارین هموطن دیگر او در رشتۀ ژیمانستیک توانست 5 مدال (3 طلا، 1 نقره، 1 برنز) کسب کند. والنتین موراتف از اتحاد جماهیر شوروی توانست در رشتۀ ژیمناستیک 4 مدال (3 طلا، 1 نقره) به دست آورد.
بتی کونبرت استرالیایی توانست در رشتۀ دو و میدانی به سه مدال طلا دست یابد. بابی جومورو در رشتۀ دو و میدانی سه طلا گرفت. مورای رز از استرالیا در شناسه طلا کسب کرد.
تاکاشی اونو ژاپنی در رشتۀ ژیمناستیک 5 مدال (1 طلا، 1 نقره، 1 برنز) به دست آورد. ماسائو تاکموتو هموطن دیگر اونو توانست در ژیمناستیک 4 مدال (1 نقره، 3 برنز) کسب کند.
والنتین موراتف در ژیمانستیک توانست 4 مدال (3 طلا، 1 نقره) نصیب اتحاد جماهیر شوروی نماید.
تامارامانینا از اتحاد جماهیر شوروی توانست 4 مدال (1 طلا، 2 نقره، 1 برنز) کسب نماید.
یوری تی تف (Yury Tiov) از اتحاد جماهیر شوروی توانست 4 مدال (1 طلا، 1 نقره، 2 برنز) ژیمناستیک را تصاحب نماید.
سوفیا موراتف هموطن دیگر تی تف نیز، 4 مدال (1 نقره، 3 برنز) ژیمناستیک را به دست آورد.
جوان ترین مردی که مدال کسب کرد، رینر بورکوسکی از آلمان شرقی با 14 سال سن بود. او در رشتۀ قایقرانی پارویی به مدال دست یافت.
جوان ترین مردی که مدال طلا گرفت، مورای رز از استرالیا با 17 سال سن در رشتۀ شنا به مدال دست یافت.
جوان ترین زنی که مدال گرفت، سیلویا روسکا با 14 سال سن در رشتۀ شنا بود.
جوان ترین زنی که مدال طلا به دست آورد، ساندرا مورگان از استرالیا با 14 سال سن در رشتۀ شنا بود.
مسن ترین مردی که مدال گرفت و مدالش هم طلا بود، سوارکار سوئدی به نام هنری سانت سیر با 54 سال سن بود.
مسن ترین زنی که مدال گرفت و مدال او طلا بود ژیمناستی از کشور مجارستان به نام آگنس کلتی با 35 سال سن بود.
